Projekt naukowców z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Łódzkiego Instytutu Technologicznego pn. „Aktywne obuwie terapeutyczne dedykowane pacjentom z Zespołem Stopy Cukrzycowej”, ma zrewolucjonizować życie chorych na cukrzycę, którzy borykają się z jej niezwykle niebezpiecznym powikłaniem jakim jest Zespół Stopy Cukrzycowej.
Projekt jest realizowany w Centrum Materiałów Obuwniczych, Produktów Barwionych i Spożywczych w Łukasiewicz – ŁIT, zaś jego kierownikiem zarządzającym jest dr hab. inż. Katarzyna Ławińska, Dyrektor Centrum. „Zespół Stopy Cukrzycowej jest bardzo niebezpiecznym powikłaniem, które ogranicza aktywność zawodową osób nim dotkniętym, a niewłaściwie leczone lub w porę nierozpoznane może doprowadzić do amputacji. Dlatego też zasadniczym celem projektu jest ograniczenie następstw choroby tj. postępującej niepełnosprawności oraz związanej z nią wymuszonej absencji zawodowej, a także wzrost świadomości społecznej w tym zakresie” mówi dr hab. inż. Ławińska.
Jakie są cele projektu?
Celem projektu jest ułatwienie aktywności zawodowej poprzez stworzenie obuwia terapeutycznego dedykowanego pacjentom z zespołem stopy cukrzycowej, któreumożliwi ograniczenie następstw schorzenia tj. postępującej niepełnosprawności oraz związanej z nią wymuszonej absencji zawodowej.
Co ważne, projekt stanowi, wpisujące się w politykę budowania efektywnej współpracy nauki z otoczeniem gospodarczym, wdrożenie opracowanej w ramach badań podstawowych technologii CoPTheN (Comprehensive Physical THErapy for Neuropathy) z uwzględnieniem standardów certyfikacji „Obuwie dla Diabetyków”.
Misją przyświecającą naukowcom z łódzkiej uczelni, przy realizacji projektu było ograniczenie cierpień i skali niepełnosprawności powodowanej przez zespół stopy cukrzycowej.
Jak dowiadujemy się ze strony internetowej Sieci Badawczej Łukasiewicz – ŁIT [https://lit.lukasiewicz.gov.pl/projekty-2/] planowanymi efektami projektu są:
- ,,Wytworzenie i przebadanie co najmniej 10 prototypów obuwia terapeutycznego możliwych do wykorzystania w etapie badań klinicznych, ze szczególnym uwzględnieniem aspektów ergonomicznych i terapeutycznych;
- Weryfikacja in vitro wpływu wprowadzanych podczas prac modyfikacji konstrukcyjnych na komponentę terapeutyczną rozwiązania;
- Przygotowanie do komercyjnego wdrożenia wcześniejszych prac badawczych z obszaru nauk podstawowych”.
Plany planami, a jak wygląda efekt końcowy?
Jest imponujący!
W ramach projektu zespół Łukasiewicz – ŁIT, przy współpracy ze specjalistami z Uniwersytetu Medycznego, opracował prototypowe rozwiązanie terapeutyczne w postaci obuwia dla osób ze zdiagnozowanym Zespołem Stopy Cukrzycowej z zaimplementowaną technologią elektromagnetycznej terapii ran tzw. CoPTheN (Comprehensive Physical THErapy for Neuropathy). „Nasze obuwie wykorzystuje, opracowane przez zespół projektowy, specjalne wkładki podeszwowe, w których zostały zamontowane zminiaturyzowane emitery pola elektromagnetycznego i ultradźwięków. Dzięki temu udało się osiągnąć potwierdzony badaniami efekt przyspieszenia gojenia się ran, w szczególności ran tkanki łącznej” podaje prof. dr hab. n. med. Ireneusz Majsterek, kierownik merytoryczny projektu.
„Ponadto, technologia ta powoduje też inne pozytywne efekty m.in. zwiększenie przepływu krwi i lepsze krążenie, a więc szybszą regenerację. Działa przeciwobrzękowo i antyzapalne” dodaje dr Robert Gajewski, specjalista w zakresie podologii.
Kluczowym elementem całego układu terapeutycznego jest elektroniczny, programowalny sterownik. Umożliwia on zastosowanie terapii dostosowanej do aktywności zawodowej danego pacjenta w trakcie codziennego funkcjonowania. „Urządzenie posiada powszechnie stosowany w smartfonach port USB-C, dzięki czemu możemy prosto i szybko zaprogramować odpowiedni program terapeutyczny. Dobieramy czas trwania, długość poszczególnych impulsów elektromagnetycznych / ultradźwiękowych, ich intensywność i częstotliwość. Programy można dostosować w zależności od potrzeb chorego” podkreśla lek. Mateusz Siwak, główny wykonawca prac badawczo-rozwojowych w projekcie. Prototypy obuwia terapeutycznego z zaimplementowanym rozwiązaniem CoPTheN zastały wytworzone przy współpracy z krajowym producentem obuwia.
Rozwiązanie opracowane przez naukowców z Łodzi, dedykowane chorym
z Zespołem Stopy Cukrzycowej spełnia wymagania obuwia dla diabetyków.
Dzięki wieloletniemu doświadczeniu i praktyce naukowcy z Sieci Badawczej Łukasiewicz – Łódzkiego Instytutu Technologicznego opracowali rekomendacje w zakresie użytkowania obuwia dla osób chorujących na cukrzycę. Łukasiewicz – ŁIT od lat prowadzi certyfikację obuwia do znaku „OBUWIE DLA DIABETYKÓW” (nr prawa wyłącznego R.342861). Dokonuje oceny produktów rynkowych (model / modele obuwia) i nadaje znak w oparciu o opracowane w czasie interdyscyplinarnych prac badawczych, wymagania układu obuwie-stopa u osób chorych na cukrzycę. Oznacza to m.in. odpowiednią amortyzację podeszwy, wnętrze buta, które nie uciska wrażliwej stopy chorego, konstrukcję bezszwową lub z minimalną ich liczbą w celu uniknięcia podrażnień, czy też nowoczesne materiały odprowadzające wilgoć na zewnątrz, co znacząco zmniejsza ryzyko infekcji.
W Polsce mamy znakomitych specjalistów
Innowacyjne badania naukowe umożliwiają dobre leczenie cukrzycy w Polsce. Stopa cukrzycowa nadal jest jednak olbrzymim problemem dla chorych i dla całego systemu opieki zdrowotnej. Leczenie tego powikłania jest bardzo trudne ze względu na występujące u chorego zaburzenia czucia, w tym brak bólu, które prowadzą do powstawania trudno gojących się ran. To z kolei może skutkować martwicą tkanek i koniecznością amputacji palców, stopy lub nawet całej kończyny dolnej. Eksperci w dziedzinie diabetologii zwracają uwagę na alarmujący fakt, iż w Polsce dokonuje się ponad 7 tysięcy amputacji rocznie, zaś w ciągu ostatnich 5 lat ich liczba wzrosła o 2 tysiące. Należy przy tym zaznaczyć, że są to tzw. amputacje duże, czyli powyżej kostki – liczba wszystkich amputacji to około 15 tysięcy rocznie. „Brakuje systemu leczenia osób z Zespołem Stopy Cukrzycowej, ale przede wszystkim brakuje specjalistycznych rozwiązań rynkowych w postaci np. odpowiedniego obuwia terapeutycznego. Ich wdrożenie sprawiłoby, że połowy tych amputacji możnaby uniknąć” podkreśla dr hab. inż. Ławińska.
Obecnie Łukasiewicz – ŁIT kończy realizację projektu, ale już planuje kolejne kroki w celu efektywnej komercjalizacji rozwiązania. Pierwszym z nich jest zgłoszenie wynalazku zarówno do polskiego, jak i Europejskiego Urzędu Patentowego. Następnym będzie nawiązanie współpracy z partnerami biznesowymi dzięki czemu możliwy będzie dalszy rozwój i wdrożenie obuwia na rynek Polski, a być może nawet europejski. „Łukasiewicz – ŁIT jako jedna z niewielu jednostek badawczych w Polsce i w Europie podjął wyzwanie stworzenia obuwia z aktywnym systemem terapeutycznym w ramach walki z cukrzycą jako chorobą cywilizacyjną. Dzięki naszemu obuwiu chcemy umożliwić osobom z Zespołem Stopy Cukrzycowej aktywne życie bez ryzyka amputacji” podsumowuje dr hab. inż. Ławińska .
Publikacja dofinansowana ze środków budżetu państwa w ramach programu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pod nazwą „Nauka dla Społeczeństwa” nr projektu (umowy) NdS/547732/2022/2022, kwota dofinansowania 1 541 073,28 zł, całkowita wartość projektu 1 541 073,28 zł.
